Thailand Techshow

ชุดตรวจดีเอ็นเอของเชื้อก่อโรคที่แสดงผลรวดเร็วด้วยแถบสี

นักวิจัย
รศ.ดร.โกสุม จันทร์ศิริ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

สถานภาพสิทธิบัตร

อยู่ระหว่างยื่นคำขอ

ที่มา ข้อมูลเบื้องต้น ความสำคัญของปัญหา

นวัตกรรม “ชุดตรวจดีเอ็นเอของเชื้อก่อโรคที่แสดงผลรวดเร็วด้วยแถบสี” หรือ DNA Lateral Flow Dipstick-rapid diagnostic test for infectious pathogens (DNA-LFD-RDTs) หมายถึง วิธีการตรวจวินิจฉัยโรคทางการแพทย์ที่ง่าย มีความจำเพาะ สะดวก รวดเร็ว และใช้เวลาไม่นานในการวิเคราะห์และแปลผล โดยมากมักใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง วิธีการตรวจไม่ต้องพึ่งพาการใช้เครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ที่ต้องนำเข้าจากต่างประเทศและมีราคาแพง ดังนั้นชุดตรวจวินิจฉัยชนิดรวดเร็วจึงเหมาะสำหรับใช้เป็นชุดทดสอบแบบ Point-of-care ในการคัดกรองโรคเบื้องต้นในพื้นที่ระบาดหรือพื้นที่ที่ขาดแคลนเครื่องมือตรวจทางการแพทย์
ในยุคประเทศไทย 4.0 “ชุดตรวจเชื้อก่อโรคอย่างรวดเร็วด้วยดีเอ็นเอแบบแถบ” เป็นส่วนหนึ่งของนวัตกรรมในกลุ่มที่ 2 ซึ่งโรคติดเชื้อจากแบคทีเรีย ไวรัส และปรสิต ในคน สัตว์ พืช และ อาหาร ซึ่งเป็นปัญหาสำคัญของประเทศในด้านสุขภาพอนามัย และเศรษฐกิจ ในปัจจุบันการตรวจวินิจฉัยส่วนมากต้องใช้เครื่องมือจำเพาะที่มีราคาแพง ค่าบำรุงรักษาเครื่องมือต่อเดือนสูง และน้ำยาที่ใช้ในการตรวจต้องสั่งจากต่างประเทศและมีราคาแพง จึงทำให้ค่าใช้จ่ายในการตรวจมีราคาสูง ดังนั้นการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมด้านชุดตรวจวินิจฉัยชนิดรวดเร็วจะช่วยลดปัญหาดังกล่าวได้เนื่องจากการตรวจพบการติดเชื้อที่รวดเร็วและแม่นยำตั้งแต่ระยะแรกเริ่มจะช่วยในการรักษาและควบคุมโรคได้ทันท่วงที ก่อนที่โรคจะระบาดไปในพื้นที่ต่าง ๆ และช่วยในการวางแผนป้องกันการระบาดของโรคนั้น ๆ ปัจจุบันมีการพัฒนาชุดตรวจวินิจฉัยโรคขึ้นเป็นจำนวนมากโดยอาศัยหลักการต่าง ๆ ซึ่งมีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกันไปแล้วแต่วัตถุประสงค์ของการใช้งาน ส่วนมากยังเป็น ชุดตรวจวินิจฉัยที่มีการนำเข้าจากต่างประเทศซึ่งอาจจะไม่สามารถใช้ตรวจเชื้อสายพันธุ์เฉพาะที่พบในประเทศไทยและแถบประเทศใกล้เคียงได้ ดังนั้นการนำและพัฒนาเทคโนโลยีที่มีความจำเพาะต่อเชื้อในประเทศจะมีความ
นวัตกรรม “ชุดตรวจดีเอ็นเอของเชื้อก่อโรคที่แสดงผลรวดเร็วด้วยแถบสี” ได้ถูกพัฒนามาอย่างต่อเนื่องโดยคณะผู้วิจัยหลักจาก คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ และมีความร่วมมือกับพันธมิตรด้านวิชาการที่หลากหลาย รวมถึงได้รับทุนสนับสนุนการวิจัยจาก มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) สำนักงานวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) และสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (สวก) โครงการปริญญาเอกกาญจนาภิเษก (คปก.)
โดยมุ่งเน้นความสำคัญใน 3 กลุ่มหลัก คือ
ด้านการแพทย์และสาธารณสุข การพัฒนา “ชุดตรวจดีเอ็นเอของเชื้อก่อโรคที่แสดงผลรวดเร็วด้วยแถบสี” เพื่อวินิจฉัยโรคติดเชื้อในคน เช่น ไวรัสเดงกี่ที่ก่อให้เกิดโรคไข้เลือดออก เชื้อวัณโรคชนิดมัยโคแบคทีเรียม ทุเบอร์คุโลซิส ไวรัสตับอักเสบ พยาธิเท้าช้าง เป็นต้น นอกจากนี้ยังพัฒนา“ชุดตรวจวินิจฉัยชนิดรวดเร็ว”ในการตรวจสารต้องห้ามในนักกีฬา เช่น ฮอร์โมนที่ใช้ในการเสริมสร้างกล้ามเนื้อ (Growth hormone) และ ฮอร์โมนที่ใช้ในการสร้างเม็ดเลือดแดง (Erythropoietin) เป็นต้น
ด้านการเกษตร “ชุดตรวจดีเอ็นเอของเชื้อก่อโรคที่แสดงผลรวดเร็วด้วยแถบสี” เพื่อวินิจฉัยโรคติดเชื้อในสัตว์เลี้ยง เช่น พยาธิหัวใจสุนัข แบคทีเรียที่ก่อให้เกิดโรคหิตจางในสุนัขและแมว เป็นต้น รวมถึง โรคติดเชื้อในสัตว์เศรษฐกิจ เช่น ไวรัสไข้หวัดสุกร (Porcine Respiratory and Reproductive Syndrome Virus หรือ PRRSV) โรคติดเชื้อ infectious bronchitis virus (IBV) ในไก่ โรคติดเชื้อในวัว เป็นต้น
ด้านอาหาร: พัฒนา “ชุดตรวจดีเอ็นเอของเชื้อก่อโรคที่แสดงผลรวดเร็วด้วยแถบสี” เพื่อวินิจฉัยเชื้อที่ก่อให้เกิดท้องร่วงที่ปนเปื้อนในอาหาร ได้แก่ Salmonella/Listeria/Campylobacter/Shigella และ Enteroinvasive E. coli และ “ชุดตรวจวินิจฉัยชนิดรวดเร็ว” แบบ “แอปตาเซ็นเซอร์” สำหรับตรวจเชื้อ Listeria เป็นต้น
นวัตกรรม “ชุดตรวจดีเอ็นเอของเชื้อก่อโรค” ได้รับรางวัลจากเวทีการประกวดนวัตกรรมระดับชาติและนานาชาติทั้งสิ้นจำนวน 92 รางวัล ผลงานได้รับอนุสิทธิบัตร จำนวน 1 ชิ้นงาน และผลงานยื่นขอจดสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรจำนวน 21 ชิ้นงาน และอยู่ระหว่างกระบวนการนำไปต่อยอดเชิงพาณิชย์จำนวน 3 ชิ้นงาน คือ “ชุดตรวจเชื้อก่อโรคอย่างรวดเร็วด้วยดีเอ็นเอแบบแถบ” ในการตรวจวินิจฉัยเชื้อวัณโรคชนิดมัยโคแบคทีเรียม ทุเบอร์คุโลซิส ไวรัสเดงกี่ที่ก่อให้เกิดโรคไข้เลือดออก และ ไวรัสไข้หวัดสุกร (Porcine Respiratory and Reproductive Syndrome Virus หรือ PRRSV)

สรุปและจุดเด่นเทคโนโลยี

ความร่วมมือที่เสาะหา

เสาะหาผู้รับอนุญาตใช้สิทธิ

สถานภาพของผลงานวิจัย

ได้ต้นแบบระดับ pilot scale

เงื่อนไข

เทคโนโลยีต่อรองราคา

สนใจสอบถามข้อมูล

รศ.ดร.โกสุม จันทร์ศิริ

โทรศัพท์

02-649 5000 ต่อ 14603

โทรศัพท์มือถือ

098-7891562, 082-4624946, 094-2328239

prof.kosum@gmail.com

คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

คุณต้องการขอรับถ่ายทอดเทคโนโลยี "ชุดตรวจดีเอ็นเอของเชื้อก่อโรคที่แสดงผลรวดเร็วด้วยแถบสี"